Tου Παναγιώτη Βλάχου
Έναν χρόνο και κάτι μετά τον θρίαμβο του 41% τα σύννεφα πάνω από το Μέγαρο Μαξίμου έχουν αρχίσει να συσσωρεύονται επικίνδυνα. Δεν είναι μόνο η συγχορδία των διαφωνούντων γαλάζιων βουλευτών με την κυβερνητική πολιτική ή η διαγραφή του κ. Σαλμά. Είναι η ολοένα και μεγαλύτερη απογοήτευση που καταγράφεται στις έρευνες γνώμης για την διαχείριση της ακρίβειας, της πολιτικής προστασίας, της δημόσιας υγείας και δημόσιας παιδείας και των κοινωνικών αγαθών από τη σημερινή κυβέρνηση.
Και αν η Συντήρηση παραδοσιακά έβλεπε στο κοινωνικό κράτος ένα περιττό “λίπος” που έπρεπε να περικόψει, η συνταγή του κ. Μητσοτάκη έχει πάει το manual του νεοφιλελευθερισμού ένα βήμα παραπέρα, μετατρέποντας την κοινωνική πολιτική σε ελεημοσύνη, voucher ή pass. Η δε αναπτυξιακή της πολιτική αφήνει εκτός των τειχών ένα μεγάλο μέρος των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας, όπως οι αγρότες και οι μικρομεσαίοι.
Η εμμονή στον τουρισμό, στη μεσιτεία, το πέρασμα γης, υποδομών και επιχειρήσεων σε ξένα χέρια, η κερδοσκοπία των εταιριών ενέργειας, τροφίμων και τηλεπικοινωνιών, η “δωρεά” του Ταμείου Ανάκαμψης σε λίγες μεγάλες επιχειρήσεις, η αδιαφορία για δημόσιες επενδύσεις για τη θωράκιση πόλεων και υπαίθρου από την κλιματική κρίση, είναι μόνο μερικά από τα κραυγαλέα παραδείγματα. Όσα επιδόματα και να δώσει ο κ. Μητσοτάκης, όσους “μπαμπούλες” και αν επικαλεστεί, η ΝΔ ηττάται στην καρδιά των κοινωνικών αιτημάτων, αφού το αίσθημα δικαίου των μεσαίων και φτωχότερων στρωμάτων αιμορραγεί καθημερινά.
Με την διαλυτική κατάσταση που επικρατεί στον ΣΥΡΙΖΑ, το πολιτικό σύστημα χρειάζεται επειγόντως ισχυρή αντιπολίτευση, αλλά και πρόταση προοδευτικής διακυβέρνησης. Η ανασύνταξη του ΠΑΣΟΚ και η επανασύνδεσή του με τις κοινωνικές ομάδες που έχασε τα χρόνια των κρίσεων, είναι μονόδρομος. Εξού και η φιλοδοξία του δε μπορεί να μετριέται με τη μεζούρα των δεκαδικών ψηφίων ή με τη χαλαρότητα του ώριμου φρούτου. Η κοινωνική ρηγμάτωση που υπέστη το Κίνημα δεν θα αποκατασταθεί ούτε με στρογγυλεμένες θέσεις ούτε φυσικά με το business as usual της αγιοποίησης του παρελθόντος. Οι ιδρυτικές του αξίες, η ιστορία του, ο λόγος του χρειάζονται επειγόντως έναν αέρα ανανέωσης, ένα άνοιγμα οργανωτικό, προγραμματικό και στελεχιακό, για να μπορέσει να ακουστεί έξω από τα οργανωμένα δίκτυά του.
Η περίπτωση του Χάρη Δούκα φέρνει όλα τα στοιχεία του δημιουργικού σοκ που χρειάζεται το σημερινό ΠΑΣΟΚ. Επιστημονική κατάρτιση, στιβαρή σοσιαλδημοκρατική ταυτότητα, αυτοδιοικητική ευθύνη, ευθύς πολιτικός λόγος, ξεκάθαρη απεύθυνση σε κοινωνικές συμμαχίες μεσοστρωμάτων και μη προνομιούχων, ατζέντα για φλέγοντα ζητήματα όπως η κλιματική κρίση, η ενεργειακή δημοκρατία, η υπεράσπιση των δημοσίων αγαθών, το άνοιγμα του κομματικού συστήματος και των θεσμών με αποκέντρωση και συμμετοχικές διαδικασίες.
Η ανασύνθεση του ΠΑΣΟΚ με αυτονομία, ενότητα, ξεκάθαρη προοδευτική ταυτότητα, αλλά και κινηματικά χαρακτηριστικά δεν θα είναι μόνο προϋπόθεση νίκης. Θα είναι και η εγγύηση ότι οι κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που θα απαιτηθούν από τη μελλοντική σοσιαλδημοκρατική διακυβέρνηση θα έχουν την στήριξη της πλειοψηφίας της κοινωνίας, αλλά κυρίως, τη συμμετοχή της στους θεσμούς, τον παραγόμενο πλούτο και την αναδιανομή του.
*Σε ένα άτυπο debate υποστηρικτών των υποψηφίων προέδρων του ΠΑΣΟΚ στο Iefimerida, εξηγώ γιατί στηρίζω τον Χάρη Δούκα.